Wednesday, June 26, 2019

Taksa Ralvengtu Sipaite leh Naupangte

Fa la nei ve miahlo leh Daktawr zir bu zir hauh si loin hetiang thupui han ziah ngawt mai chu a inthlahrunawm duh ngei mai. Mahse ziah loh atan a uiawm si a. Min hrethiam poh aniang chu.

Taksa Ralvengtu Sipai (Immune System)
Kan taksa hi thilnung te tak te te (Cell) chi hrang hrang inchherchhuan khawmin a siam a ni a. Chung thilnung te tak te te chuan tihtur chi hrang hrang an nei fir fer a, kan vun te, ruh te, tisa te, adt hi an siamchhuah vek an ni. Sawi thui lo mai ila. Chung thilnung te tak te te zingah chuan kan taksaa natna hrik lo lut te lo do a, lo zirchiang a, lo that a, lo hnehtu; kan taksa hrisel taka a awm theih nana theihtawp chhuahtu pawl an awm a, chung mite chu Ralvengtu Sipai (Immune System) kan tih te chu an ni.

Enge an pawimawhna?
Engtiklai pawh hian natna hrik chi hrang hrangte hian min hual vel reng a. Nitin mai hian kan boruak hip luh te, ei leh in te leh thil chi hrang hrang atangte in an rawn lut hum hum reng a ni. Tuna he thuziak i chhiar lai ngei pawh hian natna hrik engemawzat i hip lut kuk kuk a, nichin lawka i thil ei ah pawh khan an bet fer fur a, a hma lawka i tui inah pawh khan an rawn luang lut hum hum ania. I ten em? Ten suh. A sawt lo. Engatinge i dam loh miah si loh? A chhan chu i taksa Ralvengtu Sipaite khan khang natna hrik te kha an lo hmelhriat vek tawh a, a do dan an lo thiam tawh a, i taksa tana thalo chu an lo nuai chimit zaih zaih zel alawm. Chhum lo chat lo in i taksa chhungah khan indona a chhuak reng anih ber mai chu.

Kan taksa Ralvengtu Sipaite hian natna hrik a rawn kalin an lo do a ni satliah mai lo a, an lo zirchiang a, an lo hmelhriat a, khatiang ang chiah natna hrik dang kha lokal leh ta se a do dan tur tha zawk an lo inzir a, an lo inbuatsaih a lo ni. Tichuan, kha natna hrik ngai ang chiah a lokal leh khan a do dan tur an lo hriat tawh na na na chu an lo do hneh viau tawh a ni.

Naupang Enkawl Dan Nena a Inzawmna
Tunlai hian Mizote mai ni lo, khawvel hmun hrang hranga mi te hian natna hrik hi a hlauhin kan hlau a ni ta ber a. Tui thianghlim kan in a, eitur a thianghlim thei ang berin kan siam a, a fai thei ang berin kan taksa kan vawng a, a tha e, sawisel ka tum lo. Amaherawhchu, naupang enkawl mek thenkhatin an fate nat an hlauh luatah khawlai chhuah te an khap a, sikul leh inchhung bak pawn chhuak ta miahlo naupangte hi an awm fur tawh ania. Hetianga naupangte kan hren beh hian an hrisel em? tih hi zawhna pawimawh tak a ni.

Naupang dam tha pangngai taksaa Ralvengtu Sipaite khan an khawvel dai china natna hrik awm ang angte chu an lo do hneh ve ngei mai. Amaherawhchu an khawsakna a zim na na na chuan khawi hmunah emaw chhuahpui hun a lo thleng lo thei si lo a, Ramhlun veng leh Chanmari venga mihring chengte an inang vek lo ang bawkin, kan in leh a chhehvela natna hrikte leh veng lehlama natna hrikte kha an inang diak diak bik hauh lo. Chuvangin, naupang pawn chhuak ngailovin a kal ngai lohna hmun a kal chiah khan, tuemaw tawngkam takin 'Natna hrik, a maka maka tam' kha an boruak hipluh ringawtah pawh khan an rawn thlawk lut dul dul mai dawn a ni a. Taksa Ralvengtu Sipaite an buai dan tur chu chhiartu duh tak, han ngaihtuah ve chhin teh le. Kan naupangte an hrisel thei lo, ti fo ho hi chu vanduai vang te awm thei bawk mahse, an fate khawvel zim vang a ni tlangpuiin a lang. An fa enkawl danin a zir lo deuh anih ber mai chu.

Tlangkawmna
Naupangte hi bal deuh deuhin awm tir tur,  eitur leh tui thianghlim pawh ei leh in tir a ngai lo, tih lam hi kan sawi tum a ni hauh lo a. Amaherawhchu naupangte taksa chhunga Ralvengtu Sipaite an lo inzirthiam theih nan, an lo chak zawk theih nan, kan naupangte hi hmun hrang hranga hruai chhuah ve thin te pawh a tha khawp mai. Chuti lo zawngin, hmel leh hmai fai pur si, naupang hrisel lo deuh deuh kan buaipui fo ang tih a hlauhawm. Naupang thiam loh a puh chi a ni lo. Nu leh pa thiam loh a ni daih dawn asin.

No comments:

Post a Comment