Champhai Vengthlang-ah chuan Inrinni bazar apiangin tlangau a awm thin a. Bawlhhlawh a hmuna paih a tul zia, changkanna a nih zia, fai pawimawhna zawng zawng nen Inrinni hi chuan ngaihthlak ziah a ni. A tha khawp mai. Mahse, i han ti teh ang. Tlangau pa in 'bawlhhlawh' a tih khi keini Mizoten bawlhhlawh kan sawi dan tlangpui nen a inmil viau a. Khawlaia sarang kawr leh eng ilo tla te, in leh a chhehvela bawlhhlawh tla te hi kan huam tir deuh ngawr ngawr a ang deuhin a hriat a. Hei bak pawh hi kan huamtir a va hun ta em!
Kan bawlhhlawh paihna hmun |
Mizoram khaw lian deuh bula lui dung te hi han zawh ila, sarang hlui inphan der duar te, plastic bottle hlui zet te, thawmhnaw hlui fan der duar te a awm nuaih mai. Heng lui tui te hi 'Zotui thiang' atangin 'Bawlhhlawh thli luang' ah kan chhuah chu a ni ta der mai. A pawi mange. Chumai bakah kan inrelbawl dan hian a zir lo ve bawk a. Khawlaia 'bawlhhlawh' kan tih kha 'a bawmah' chuan kan paih ta ngei a.Mipui chuan kan tihtur atana ruahmantute duan chu kan zawm ngei alawm. Amaherawhchu ruahmantute ngaihtuah tel tawh loh chinah, bawlhhlawh phur motorin a paihna hmun kan siamah a va bun thawr a, mumal mang loa hal zui an ni a. Hal dan mumal lo leh vil ngun loh chu kang zo hek lo le, a tawpin a rimchhia a, ruahtuiin a len darh bawk a, hmuh a hrehawm duh ngei mai. Heng hmuna in pharh der duarte hi bawlhhlawh chu an ni ve tawh lo em ni? Kan thlir liam mai mai dawn em ni le?
Heti hian i han ti teh ang. Polythene hman hnu te, plastic bottle te, tawih hlei thei lo hrim hrim hi chu khawiah pawh awm se 'Bawlhhlawh' an ni reng tho tho dawn a. A tihral dan felfai zawk kan buaipui loh chuan tun apangin kan khaw chhehvel hmuh an hrehawm tan chu a ni der. Nakinah phei chuan hnuaihnung zawka kan dah vairam mihring tawp tak tak kan tih te nen khuan huang khatah kan inkhung dawn. Kan inkhung tan mek e. A zahthlak a ni, ti rawh u! Mizo kan ni lawm ni?
Khawvel ram zau zawk i thlir teh ang aw. Tuifinriat fang miten an sawi chamchi tak chu thliarkar lianpui tiat tur hi tuifinriatah plastic bawlhhlawh hlir mai a lo awm khawm hmur e, an tih chu. Heng
Plastic lang nuaih nuaih karah mihring |
Engtinnge ni ta ang?
Bawlhhlawh te hi kan thliar hran hmasak a tul a. Aizawl khawpuiah chuan mumal taka thliar hran a ni tawh a. A tha khawp mai. Khaw dangte pawhin entawn ngei atan a itawm mange. Japan ramah phei chuan bawlhhlawh hi chi li vela thliar hran an ni a, an felfai bik khawp mai. Engpawhnise, Bawlhhlawh thliar hran dan leh an sawngbawl dan tur te a zualpui han sawi ila :-
1. Tawih thei : Tawih thei ho hi chu a hlawma paihin lei tha (Fertilizer) atana hman leh theih vek an
Bawlhhlawh chi hrang hrang |
2. Tawih thei lo, hal ral theih : Heng ho hi kan ram mawina tichhetu, tawp leh rimchhia thlentute chu an ni ta ber a. Tangkai taka han hmanna tur a van deuh avangin hal ral tho tho hi kan tih theih awm chhun a ni ta rih a. Mahse kan hal ral dan erawh tihdan tha zawk a awm thei tlatin a lang. Hetiang hian han sawi chhin ila-
Vengtinin thlanmual kan nei a, kan ngaih pawimawh tluk chiah hian, bawlhhlawh halralna tur hi uluk takin nei ta vek thung ila, a theih phei chuan YMA Section khatah pawh hian hmun engemawzatah bawlhhlawh halralna hmun hi nei fer fur ila. A rimchhe tham lo ang a. Bawlhhlawh paih motor hire kan hlep ang a. Kan halral dan te pawh a felfai zawk a rinawm. Tichuan kan in leh a chhehvel mai ni lovin kan luidung te pawh an lo fai zawk ngei ang le.
3. Tawih thei lo, hal ral theih si loh : Darthlalang keh them te, bur chhia te, thirchhia te, etc te erawh hi chu a hranga dahkhawmin, anmahni hman tangkai leh theihna tur zawn theuha hman leh theih tura siam (process) leh atan an duhawm khawp mai. Milem dah atang hian kan sawi tel lem loh hman dan chip chiar zawk a chhut theih in a rinawm bawk.
Duhthusam ram
Germany Plastic bottle an thleng lai |
Sweden rama bawlhhlawh atanga energy an siamna hmun |
India rama Plastic hmanga siam bitumen hmanga kawngpui siam |
Keini pawhin kan phak tawkah a tangkai zawng emaw, a tifai zawng emaw in han ti ve thei ila duhthusam chu a va ni tehreng em! Kan dam ang a, kan la ti ve em ang chu maw! Mizoram, ram thianghlim, Zotui thiang luanna nih i tum zel teh ang u khai!
(Disclaimer : I do not own any of these pictures. I downloaded them from google search.)
(Disclaimer : I do not own any of these pictures. I downloaded them from google search.)
No comments:
Post a Comment